Przemijanie czasu to podstawowa forma fizyczna, które pozwala w jakiś sposób uporządkować życie ludzi na naszej planecie. Gdyby zagłębić się jednak w procesy, które tym sterują, stosunkowo łatwo uda nam się znaleźć wytłumaczenie tego typu zjawiska. W tym przypadku duże znaczenie ma tzw. zegar atomowy, czyli specyficzny rodzaj czasomierza, który zlicza okresy atomowego wzorca częstotliwości, właśnie na tej podstawie określa czas oraz jego przedziały.
Trochę historii
Pierwszy z zegarów atomowych powstał już bardzo dawno temu, jednak w niczym nie przypominał urządzeń, które funkcjonują dzisiaj. Pierwszy zegar atomowy stworzono w roku 1949 w NBS, mimo wszystko wtedy odznaczał się on mniejszą dokładnością, niż obecne już wtedy zegary kwarcowe. Dzisiaj jest zupełnie inaczej, a zegary atomowego uznawane są za najlepsze z możliwych systemów odmierzających i ukazujących czas. Dzisiaj zegary atomowe użytkowane są wielu profesjonalnych instytucjach, w których czas ma znacznie, ale także w kosmosie (satelity, stacje badawcze itd.).
Precyzyjnie odmierzany czas
Wracając jednak na ziemię, obecnie użytkowanie zegarów atomowych zostało spopularyzowane i systemy z nimi powiązane znajdziemy również w zegarkach na rękę, które mamy przy sobie każdego dnia. Jeśli chodzi o sposób działania zegara atomowego to ciężko wyjaśnić to prostymi słowami. Automat zlicza sekundy w odniesieniu do wieku wszechświata. Najważniejsze jest jednak to, że są to stałe pomiary, które nie zawierają odchyleń. To właśnie dlatego, zegary działające w odniesieniu do zegara atomowego uważa się za najdokładniejsze czasomierze. Istnieją równie cezowe zegary atomowe, czyli pewnego rodzaju centrale, które są główny źródłem i pierwszą liną pomiaru czasowego. To właśnie względem ich ustala się precyzyjnie czas, jak również odbiera sygnał dla urządzeń pracujących na podstawie zegara atomowego. W Polsce znajdziemy kilkanaście tego typu instytucji i są one usytuowane głównie w laboratoriach zajmujących się porównywaniem wzorców czasu i częstotliwości. Tworzą one globalna skale pomiaru czasu dla naszego kraju i to właśnie dlatego wszyscy Polacy są w stanie zsynchronizować zegarki.
Za najbardziej precyzyjne zegary atomowe uznajemy dzisiaj masery wodorowe, które bazują na przejściach atomowych pozyskiwanych z optycznych fal elektromagnetycznych. Z tego powodu bardzo często nazywa się je również optycznymi zegarami atomowymi. Prace nad doskonaleniem tego typu systemów cały czas trwają, dlatego można liczyć, że ten segment będzie się stale rozwijał.
